Wbrew swojej nazwie łokieć tenisisty nie jest dolegliwością głównie tenisistów. Znacznie częściej borykają się z nią osoby wykonujące prace biurowe oraz przedstawiciele zawodów, u których dochodzi do przeciążenia mięśni prostowników nadgarstka i palców. Łokieć tenisisty jest potoczną nazwą choroby przyczepu ścięgien prostowników nadgarstka do nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Jakie są przyczyny i objawy tej dolegliwości oraz jakie są możliwości leczenia?
Gdy prostowniki nadgarstka ulegają przeciążeniu w jego bliższym przyczepie, tworzą się stany zapalne z dolegliwościami bólowymi, pochodzące z tkanek miękkich w bocznej części kości ramiennej i okolicy stawu łokciowego. Stan zapalny powoduje ból opisywany przez pacjentów jako kłujący, piekący, pulsujący lub stały, niekiedy promieniujący od ramienia do nadgarstka. Objawy łokcia tenisisty oprócz bólu to pojawiające się uczucie osłabienia siły w nadgarstku i problemy z chwytaniem przedmiotów. Bolesne może być formowanie dłoni w pięść oraz ruch oporowy prostowania palców, nadgarstka i nawracania przedramienia. Jeżeli dodatkowo występują inne objawy, oprócz łokcia tenisisty należy brać pod uwagę również pozostałe możliwe patologie np. lokalne zaniki mięśniowe spowodowane długotrwałą chorobą.
Dolegliwość najczęściej występuje u osób wykonujących prace wymagające użycia mięśni przedramion. Przyczyny łokcia tenisisty to najczęściej przeciążenie mięśni, co doprowadza do stanów zapalnych. Na objawy łokcia tenisisty skarży się zaledwie ok. 10% osób uprawiających tenis, znacznie częściej choroba dotyka pracowników biurowych, mechaników, szwaczki i muzyków. Dzieje się tak, ponieważ w podniesionych i opartych na nadgarstkach dłoniach przepływ krwi do przedramion i dłoni jest zmniejszony nawet o 70%. Ze względu na długotrwałe ograniczenie przepływu krwi dochodzi do jej zastojów i stanów zapalnych.
W diagnostyce łokcia tenisisty wykorzystuje się wywiad lekarski, badanie palpacyjne i konsultację ortopedyczną oraz badanie USG, RTG lub rezonans magnetyczny. Na ich podstawie można stwierdzić, z jaką dolegliwością mamy do czynienia.
Skoro już wiesz, co to jest łokieć tenisisty i jakie są objawy oraz przyczyny stanu zapalnego, warto zastanowić się, jak zapobiegać chorobie oraz jak ją leczyć, gdy już dojdzie do zmian.
Podejście do pacjenta powinno być indywidualne, gdyż dolegliwość ta może u każdego przebiegać z różnym nasileniem i poddawać się innym metodom leczenia. Większość przypadków jest samoograniczająca; dobrze reaguje na leczenie przeciwbólowe i przeciwzapalne, a przy zachowaniu odpowiedniej rehabilitacji i prewencji, stosunkowo szybko dochodzi do ustąpienia dolegliwości. Nie istnieje jeden algorytm leczenia, terapia zawsze jest dobierana indywidualnie, a w skrajnych przypadkach może być wymagany zabieg operacyjny.
zmiana aktywności fizycznych i odpoczynek,
fizjoterapia, zwłaszcza wzmacnianie mięśni prostowników i stabilizacja nadgarstka,
niesteroidowe leki przeciwzapalne NLPZ,
kortykosteroidy,
iniekcje krwi autologicznej,
iniekcje osocza bogatopłytkowego,
przezskórna ablacja prądem o częstotliwości radiowej pod kontrolą USG,
pozaustrojowa fala uderzeniowa,
terapia promieniowaniem laserowym niskiej mocy,
akupunktura,
redukcja napięcia mięśniowego poprzez podanie toksyny botulinowej.
W leczeniu łokcia tenisisty bardzo ważna jest terapia przeciwbólowa. W centrum leczenia bólu AnalgoMed we Wrocławiu najważniejsze są dla nas dwa aspekty: zapobieganie dolegliwościom bólowym (metody farmakologiczne oraz niefarmakologiczne) oraz fizjoterapia, mająca na celu rozciąganie i wzmacnianie mięśni, i przywrócenie ręce sprawności.
Łokieć tenisisty ma tendencję do nawrotów w sytuacji, gdy leczenie nie zostanie powiązane ze zmianą nawyków. Patologiom można skutecznie zapobiegać poprzez wykonywanie przerw w pracy (3-4 razy dziennie), podczas których mięśnie będą miały szansę odpocząć. Ważny jest ruch i rozciąganie napiętych mięśni przedramienia. Bardzo dobrą pomocą są specjalne podkładki pod klawiaturę i myszkę umożliwiające ergonomiczną pracę przedramienia. Takie akcesoria polecane są również w zespole cieśni nadgarstka – innej, powszechnej dolegliwości bardzo często dotykającej osoby pracujące przy komputerze. Klawiatura oraz myszka powinny być umieszczone na odpowiedniej wysokości, by nadgarstki swobodnie opierały się na podkładce i nie pozostawały w pozycji zgiętej. W przypadku osób wykonujących inne zawody warto poszukać akcesoriów ułatwiających zachowanie ergonomicznej pozycji rąk.