Botoks, czyli toksyna botulinowa jest powszechnie znaną substancją, którą wykorzystuje się głównie w dermatologii estetycznej, okulistyce czy neurologii. Znajduje ona także zastosowanie w leczeniu bólów głowy, powszechnie zwanych migrenami.
Przy silnym bólu głowy, gdy nie skutkują leki przeciwbólowe ani standardowe leczenie, rozwiązaniem może być podanie preparatów zawierających toksynę botulinową. Można w ten sposób zmniejszyć częstotliwość oraz siłę napadów bólowych. Ponieważ jedną z przyczyn bólu mogą być skurcze mięśni głowy i szyi, zadaniem preparatów z botoksem jest rozluźnienie ich przez wstrzykiwanie w określone miejsca na szyi i głowie.
Botoks blokuje impulsy powodujące skurcze mięśni wspomnianych okolic ciała. Zabieg odbywa się bez znieczulenia, według protokołu leczniczego PREEMPT, który bazuje na 10-letnich badaniach oceniających profil pacjentów, dobór mięśni do iniekcji, dawkę i odstępy między zabiegami.
Zabieg trwa ok. 15 min, dając odczucia jak przy ukłuciach cienką igiełką. W tym czasie pacjent otrzymuje dawkę ok. 155–195 jednostek toksyny botulinowej
w precyzyjnych iniekcjach po 0,1 ml (5 jednostek) w 31–39 miejsc, w 7 określonych okolicach mięśni głowy i szyi.
Zalecany schemat zastosowania botoksu w leczeniu migreny to minimum 2 zabiegi w odstępie 12 tygodni, z możliwością powtórzeniem zabiegu w razie konieczności po kolejnych 12 tygodniach. Decyzja o wykonaniu ponownego zabiegu (po 24 tygodniach od pierwszego) należy wyłącznie do lekarza.
Efekty leczenia widoczne są już po tygodniu i mogą się utrzymywać od 4 do 6 miesięcy, a zabieg można wykonywać nie częściej niż 3 razy w roku. Mimo, że zabiegi te nie eliminują całkowicie choroby, to mogą jednak znacznie złagodzić przebieg i spowodować, że objawy ustąpią na dłużej.
Podania toksyny botulinowej w formie wstrzyknięć musi dokonać lekarz specjalista, który oceni jaką dawkę substancji należy podać, aby efekt był optymalny
i utrzymał się jak najdłużej.
Przeciwwskazania do zastosowania toksyny botulinowej:
- Nadwrażliwość na toksynę botulinową
- Subkliniczne lub pełnoobjawowe zaburzenia transmisji nerwowo-mięśniowej –np.: miastenia
- Choroby z zajęciem obwodowego neuronu ruchowego np.: choroba neuronu ruchowego (SLA)
- Ciąża
- Karmienie piersią
- Stosowanie antybiotyków aminoglikozydowych
Należy zachować ostrożność u chorych z ryzykiem jaskry z zamykającym się kątem przesączania. Możliwe działania niepożądane:
- Ból szyi,
- Ból twarzy,
- Częściowy niedowład mięśni twarzy,
- Opadanie powiek,
- Sztywność mięśniowo-szkieletowa,
- Osłabienie mięśni,
- Ból mięśniowo-szkieletowy,
- Ból w miejscu wstrzyknięcia.