Częsty i nawracający ból ręki w okolicy nadgarstka, drętwienie palców, ograniczenie ruchu dłoni, osłabienie chwytu – to mogą być pierwsze objawy zespołu cieśni nadgarstka, dolegliwości osób pracujących przy komputerze. Czy zespół cieśni nadgarstka jest niebezpieczny? Jakie są przyczyny, jak go rozpoznać i jaką profilaktykę wdrożyć, by nie doprowadzić do poważniejszych powikłań?
Nieergonomiczna praca przy komputerze, złe ustawienie rąk na myszce i klawiaturze oraz ucisk powodują zmiany zwyrodnieniowe w obrębie nadgarstka określane jako zespół cieśni nadgarstka.Przyczyny zespołu są zróżnicowane, najczęściej są to złe nawyki podczas pracy przy komputerze, jednak istnieje też wiele innych możliwości. Do stanów sprzyjających rozwojowi zespołu cieśni nadgarstka należą:
reumatoidalne zapalenie stawów,
twardzina układowa,
dna moczanowa,
choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego (np. niedoczynność tarczycy, cukrzyca),
występowanie nieprawidłowych struktur w kanale nadgarstka, np. tłuszczaki, kostniaki lub gangliony.
Najczęstsze przyczyny zespołu cieśni nadgarstka to powtarzające się jednakowe ruchy palców i nadgarstka oraz nieergonomiczne ułożenie dłoni. Choroba rozwija się przy drobnych pracach angażujących ręce: pisanie na klawiaturze, operowanie myszką komputerową, granie na instrumentach muzycznych itd. Czasami może być spowodowana urazem lub obrzękiem nadgarstka.
Zespół ten występuje w około 50 przypadków na 1000 osób. Co dziesiąty człowiek przynajmniej raz w ciągu życia przejdzie epizod wystąpienia objawów zespołu cieśni nadgarstka, które samoistnie miną bez konieczności leczenia i rehabilitacji. Do pojawienia się symptomów mogą przyczynić się: praca obciążająca dłonie, używanie wibrujących sprzętów budowlanych, ciąża, menopauza, otyłość, cukrzyca, choroby zwyrodnieniowe stawów, choroby nowotworowe oraz choroby reumatyczne.
Nasi pacjenci często zadają pytanie: jak rozpoznać zespół cieśni nadgarstka? Objawy są dosyć charakterystyczne, to przede wszystkim: ból, drętwienie, mrowienie i dyskomfort w okolicy kciuka, palca wskazującego oraz palca serdecznego, nie obejmuje palca małego. Symptomy towarzyszące to osłabienie mięśni, problemy z utrzymywaniem przedmiotów w rękach, kłopoty z wykonywaniem precyzyjnych ruchów, niemożliwość zaciśnięcia dłoni w pięść. To powoduje nie tylko problemy z pracą, ale również z wykonywaniem domowych obowiązków oraz z podstawowymi czynnościami wymagającymi precyzyjnych ruchów dłonią.
Charakterystyczne dla zespołu cieśni nadgarstka jest to, że objawy nasilają się nocą oraz w pozycji, gdy ręka uniesiona jest do góry. Zdarza się, że nieprzyjemne doznania budzą pacjenta ze snu i nie pozwalają spać, co jest jeszcze bardziej męczące. Zazwyczaj pomaga spuszczenie ręki w dół.
Podstawą skutecznego działania jest prawidłowa diagnoza. Zespół cieśni nadgarstka wymaga konsultacji ze specjalistą, który oceni stopień zaawansowania choroby. Jednorazowy, przemijający epizod po wzmożonym, powtarzalnym obciążeniu ręki nie jest groźny i zazwyczaj nie wymaga diagnostyki, jeżeli jednak objawy pojawiają się często i są nasilone, należy poddać się konsultacji ortopedycznej. Lekarz na podstawie wywiadu oraz badań postawi właściwą diagnozę. Czasami wymagane jest wykonanie USG, rezonansu magnetycznego lub innych badań.
Leczenie zespołu cieśni nadgarstka opiera się przede wszystkim na działaniu zachowawczym i przeciwobrzękowym. Pomóc może krótkotrwała stabilizacja zmniejszająca obrzęk, przyjmowanie glikokortykosteroidów, niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz rehabilitacja. W celu leczenia bólu związanego z zespołem cieśni nadgarstka zapraszamy do centrum AnalgoMed we Wrocławiu, gdzie oprócz samego leczenia przeciwbólowego nasi pacjenci mogą liczyć również na kompleksową rehabilitację.
U pacjentów, u których nieinwazyjna terapia nie przyniosła skutku lub choroba jest mocno rozwinięta, stosuje się leczenie operacyjne. Jest to jedyna metoda pozwalająca na całkowite wyleczenie, gdyż usuwa się przyczynę ucisku na nerw. Leczenie zespołu cieśni nadgarstka jest niezbędne, gdyż z czasem problem będzie się pogłębiał. Po operacji konieczna jest ukierunkowana fizjoterapia, leczenie przeciwbólowe, a czasami również zmiana sposobu wykonywanej pracy, by unikać obciążania dłoni, co mogłoby doprowadzić do ponownego zespołu cieśni nadgarstka. Rehabilitacja oraz leczenie bólu są niezbędnymi elementami powrotu do zdrowia.
Aby unikać obciążania nadgarstka, należy robić przerwy w pracy, stosować ergonomiczne klawiatury i myszki komputerowe z podkładką, dbać o prawidłowe ułożenie rąk oraz pamiętać o regularnych ćwiczeniach rozciągających i relaksacyjnych.